ކުށްވެރިކޮށްފައި ވަނިކޮށް، ކުއްލި މައްސަލައެއް

 

ހަގީގަތް އޮޅުވައިލާ ފިތުނަވެރިކަން އުފައްދާ، ރައްޔިތުންގެ މެދުގައި އެމްޑީޕީއާމެދު ނަފުރަތު އުފެއްދުމުގެ ބޭނުމުގައި ރާވައިގެން އެތައް މަސައްކަތްތައް ކުރެއެވެ. ގިނަ ޕާޓީ އެކުލެވޭ ސިޔާސީ ނިޒާމުގައި މިފަދައިން ކަންތައްތައް ހިނގުމަކީ އާންމު ކަމެކެވެ. އެހެނަސް އިސްލާމް ދީނާއި ކީރިތި ރަސޫލާއާ ގުޅުވައި މިފަދަ ފިތުނަވެރި ވާހަކަތައް ފެތުރުމަކީ ނުހަނު ހިތާމަހުރިކަމެކެވެ

ދަންނަވަން މިއުޅެނީ 6 ޖޫން 2022 ވީ ހޯމަ ދުވަހު އޮތް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ 2022 ވަނަ އަހަރުގެ ދެވަނަ ދައުރުގެ 10 ވަނަ ޖަލްސާއަށް ހުށަހެޅި ކުއްލި މައްސަލައިގެ ވާހަކައެވެ. އެ މައްސަލައަށް ވޯޓުދިން ގޮތާ ގުޅޭގޮތުން ސަރުކާރާ ދެކޮޅު ފަރާތްތަކުން ފަތުރަމުންދާ ހަގީގަތާ ޚިލާފު ވާހަކައެވެ. ކުއްލި މައްސަލަ ހުށަހެޅީ މަޑުއްވަރީ ދާއިރާގެ މެންބަރު އާދަމް ޝަރީފެވެ. މައްސަލައިގާ ބުނެފައި އޮތީ ކީރިތި ޤުރުއާނާއި ކީރިތި ރަސޫލާއަށް އިންޑިއާގެ ވެރިކަންކުރާ ޕާޓީގެ ތަރުޖަމާނު ފުރައްސާރަކުރި މައްސަލަ ދިވެހި ސަރުކާރުން ކުށްވެރި ނުކުރާ ކަމަށާއި އެ މައްސަލަ ކުށްވެރި ކުރުމަށް ސަރުކާރަށް ގޮވައިލާ ކަމަށެވެ.

ދައުރު ފެށޭ ޖުމްހޫރީ ދުވަސް - މާނައެއްނެތި

 

ރަސްކަމުގެ ދިގު ތާރީޚަކަށްފަހު ރާއްޖޭގެ ފުރަތަމަ ޖުމްހޫރީ ވެރިކަން އުފެދުނީ 1 ޖެނުއަރީ 1953 ގައެވެ. ވެރިޔަކަށް ހުންނެވީ ސުމުއްވުލް އަމީރު މުޙައްމަދު އަމީން ދޮށިމޭނާ ކިލެގެފާނެވެ. މި ޖުމްހޫރިއްޔާ ދެމިއޮތީ އެންމެ ހަތްމަހާ އެކާވީސްދުވަހަށެވެ. ޖުމްހޫރީ ވެރިކަން ދިވެހީންނަށް ކަމުނުދިޔައީއެވެ. އަނެއްކާވެސް ރަސްކަމަކަށް ބަދަލުކުރީއެވެ. 7 މާރިޗު 1954 ގައި ރަސްކަމަށް އިސްކުރީ އައްސުލްޠާން މުޙައްމަދު ފަރީދު ދީދީއެވެ.

މުޙައްމަދު ފަރީދުގެ ރަސްކަން 1968 ވަނަ އަހަރާ ހަމައަށް ދެމިއޮތް ނަމަވެސް ވެރިކަމުގެ ނިޒާމު އަނެއްކާވެސް ޖުމްހޫރިއްޔަތަކަށް ބަދަލުކުރުމުގެ ޚިޔާލުތައް 1965 ގައި ރާއްޖެ މިނިވަން ވީއްސުރެ ރާއްޖޭގެ ސިޔާސީ ވެރިން ކުރައްވަމުން ގެންދެވިއެވެ. އެންމެފަހުން ވެރިކަމުގެ ނިޒާމު ކަނޑައެޅުމަށް ރައްޔިތުންގެ އާންމު ސިއްރު ވޯޓެއް 15 މާރިޗު 1968ގައި ނެގިއެވެ. މިވޯޓުގައި، ވޯޓުދިން މީހުންގެ 81 އިންސައްތަ މީހުން ވޯޓު ދިނީ ޖުމްހޫރީ ވެރިކަމުގެ ނިޒާމެއް ގާއިމުކުރުމަށެވެ.

ރައްޔިތުންގެ ނިންމުމާއެއްގޮތަށް ރާއްޖޭގެ ދެވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާ ގާއިމް ކުރެވުނެވެ. އެއީ 11 ނޮވެމްބަރ 1968 ގައެވެ. ރައީސަކަށް އިންތިޚާބު ކުރެވުނީ ސުމުއްވުލް އަމީރު އިބްރާހީމް ނާޞިރު ރަންނަބަނޑޭރި ކިލެގެފާނެވެ. ރާއްޖޭ ޖުމްހޫރީ ދުވަސް ފާހަގަ ކުރެވެމުންމިދަނީ އެ ދުވަހާ ގުޅުވައިގެންނެވެ. އެ ދުވަހަކީ ދުނިޔޭގައިވެސް ތާރީޚީ ދުވަހެކެވެ. އެއީ ދުނިޔޭގެ ފުރަތަމަ ބޮޑުހަނގުރާމަ 11 ނޮވެމްބަރު 1918 ގައި ނިމުނުތާ 50  އަހަރުވީ  ރަންޔޫބީލު  މުނާސަބަތުގެ  ތާރީޚީ  ދުވަހެވެ.

ޖުމްހޫރީ ދުވަސް އެ ދުވަހަކަށް ޚާއްސަވެގެންދާ ދެވަނަ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ރަސްމިއްޔާތު ފެށުނީ 10 ނޮވެމްބަރު 1968 ވީ އާދީއްތަ ދުވަހުގެރެއެވެ. ޖަލްސާ ފެށުނީ އެރޭ 9:30 ގައެވެ. ޖަލްސާގައި ފުރަތަމަ އޮތީ މި ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިސް މެންބަރުން ހުވާކުރެއްވުމެވެ. މިގޮތުން  43  މެންބަރުން  ހުވާކުރެއްވިއެވެ. މެންބަރުން ހުވާކުރައްވައި ނިމުނީ ރޭގަނޑު 11 ޖެހިއިރުއެވެ. އެޔާއެކު ޖަލްސާ މެދުކަނޑާލިއެވެ. އަލުން ޖަލްސާ ފެށުނީ މެންދަމު  12  ޖެހިއިރުއެވެ. މި  ޖުމްހޫރިއްޔާ ގާއިމުކުރެވުނީ، 11 ނޮވެންބަރު 1968ގެ 00:00 ގައެވެ. އެވަގުތު  ސުމުއްވުލްއަމީރު އިބްރާހީމް ނާޞިރު ރަންނަބަނޑޭރި ކިލެގެފާނު ރައްޔިތުންގެ  މަޖިލީހަށް ވަޑައިގެން ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ކަމުގެ ޤާނޫނީ ހުވާކުރެއްވި އެވެ.

"ކުރެވުނީ ކޮން އިހުސާސެއް" ޖޯކަކަށް

 

މި ފަހަކަށް އައިސް ހަވީރު އޮންލައިންގެ ލިޔުންތަކުގައި ތިރީގައި "މިއާޓިކަލް ކިޔާލުމުން ކުރެވުނީ ކޮން އިހްސާސެއް؟" މިހެން އޮވެއެވެ. މި ސުވާލަށް ދޭނެ އިޚްތިޔާރީ 4 ޖަވާބެއްވެސް އޮވެއެވެ. "ދެރަވި" "އުފާވި" "ރުޅިއައި" "މައުލޫމާތު މުއްސަނދިވި" އެވެ. މި ހަތަރު ޖަވާބު ޚިޔާރުކުރުމުގައި ނޫހުގެ ކިޔުންތެރިންގެ ނިންމުންތައް ބައެއްފަހަރު ހުންނަގޮތުން ސުވާލު އުފެދެއެވެ. ހަވީރުން މިކަން ކުރި ސަބަބާއި މަގްސަދާ ގުޅޭގޮތުން ސުވާލު އުފެދެއެވެ.

މިސާލެއް ނަގާނަމެވެ. 1 ޖުލައި 2015 ވަނަ ދުވަހުގެ ޚަބަރެކެވެ. ސުރުޚީއަކީ "މިއީ ބަގާވާތެއް، މިކަން ހުއްޓުވަން ބޭރުން އެހީވެދީ: ނައިބްރައީސް" އެވެ. ސުރުޚީގެ ދަށުން ލިޔެފައިވާ ލިޔުމަކީ ބޭސްފަރުވާއަކަށް ނައިބްރައީސް ޑރ.ޖަމީލް ސްރީލަންކާއަށް ވަޑައިގަތުމަށްފަހު، ކުއްލިގޮތަކަށް އިނގިރޭސިވިލާތައް ވަޑައިގެން ހުންނަވާ ދަ ނިއު އިންޑިއަން އެކްސްޕްރެސް ނޫހަށް ދެއްވި އިންޓަވިއު އެކެވެ. ހަވީރުގެ އިހްސާސްތައް ދައްކާގޮތުން މިލިޔުން ކިޔާފައި ގިނަބަޔަކު އައީ ރުޅިއެވެ. ރުޅި އައީ ކީއްވެ ހެއްޔެވެ؟ ޑރ.ޖަމީލް އާ މެދު ސަރުކާރުން ކަންތައް ކުރާ ގޮތުން ތޯއެވެ. ޖަމީލް އެފަދަ ވާހަކައެއް ވިދާޅުވުމުންތޯ އެވެ. އުފާވި ބަޔަކާއި ދެރަވި ބަޔަކުވެސް އެބަ ތިއްބެވެ. ދެރަވީ ޖަމީލް އެހެން ވިދާޅުވުމުންތޯއެވެ. ނޫނީ ޖަމީލާ މެދު ކަންތައް ވަމުންދާ ގޮތުންތޯއެވެ. ނޫނީ ސަރުކާރުގެ ނިންމުންތަކުންތޯއެވެ. އުފާވި މީހުން އުފާވީ ކޮން ސަބަބަކާ ހުރެބާއެވެ.

އޭކަން މިހާރު އޯކޭ

މީގެ ދެތިން އަހަރު ކުރިން، މަޝްހޫރު ލަވަކިޔުންތެރިޔާ އޭކަންގެ ޝޯއެއް ރާއްޖޭގައި ބާއްވާނެކަން އިއުލާންކުރިއެވެ. އެކަމަށްޓަކާ މަސައްކަތްތަކެއްވެސް ކުރިއެވެ. ޝޯ ބާއްވާނެ ތާރީޚަކީ 23 ޖުލައި 2010 ކަމުގައިވެސް ކަނޑައެޅިއެވެ. އެހެނަސް އެޔާއެކު ކުރިމަތި ކުރީ ހުރަސްތަކެވެ. ސިޔާސީ ގޮތުން ސަރުކަރާ އިދިކޮޅު ފަރާތްތައް އަޑީގައި ތިބެގެން ހިންގި ކަންތައް ތަކުގެ ސަބަބުން އޭކަން ރާއްޖެ އައިސް ޝޯ ދިނުމަކީ އިސްލާމްދީނާ ޚިލާފް ކަމެއްގެ ގޮތުގައި ސިފަކުރިއެވެ. އެކަމުގައި ނަގާކިޔަންތިބީ ދީނީ ދަންނަބޭކަލުންނެވެ. އެ ޝޯ ހުއްޓުވުމަށް ތަފާތު ގޮތްގޮތަށް މަސައްކަތް ކުރަންފެށިއެވެ. އެންމެފަހުން އެ ޝޯ ކެންސަލްކުރިއެވެ.

ޓީޖީއެސްޓީ ބޮޑުކުރުން ރައްޔިތުންނަށް އިތުރު ބުރައެއް

ދުވަހެއް ދުވަހަކަށް އިވެނީ ރައްޔިތުންނަށް ޚަރަދު ބޮޑުވާނެ ގޮތަށް ކަންކަން ރޭވެމުންދާ ވާހަކަ އެވެ. މިކަމާ ސޯޝަލް މީޑިއާގައި ގިނަބަޔަކު ޚިޔާލު ފާޅުކޮށް ލިޔުނަސް އެއްވެސް ކަމަކަށް އެއްވެސް ކަހަލަ އެދެވޭ ނަތީޖާއެއް ނާދެއެވެ. އެއްވެސް ސަބަބަކާ ނުލާ ޕާސްޕޯޓްގެ އަގުބޮޑު ކުރީއެވެ.

މިފެށުނު ނޮވެމްބަރު މަހާއެކު ޓޫރިޒަމް ދާއިރާއިން ދޭ ޚިދުމަތްތަކުން ނަގާ ޓެކްސް %8 އިން %12 އަށް ބޮޑުވީއެވެ. މިކަން މިގޮތަށް ކުރަން ނިންމައި ސަރުކާރުން ބުނަމުންދިޔައީ އެއީ ރާއްޖެ އަންނަ ޓޫރިސްޓުންގެ އަތުން ނެގޭ އެއްޗެއް ކަމަށާއި އެކަމުން ދިވެހި ރައްޔިތުންނަށް ވާނެ އެއްވެސް ގެއްލުމެއް ނޯންނާނެ ކަމަށެވެ. އެހެންނަމަވެސް، ޓީޖީއެސްޓީ ބޮޑުކުރުމާއެކު އެތެރޭގެ އުދުހުންތަކުގެ އަގު އުފުލިއްޖެއެވެ. މިހާރުވެސް ރާއްޖޭގެ ބައެއް ސަރަހައްދުތަކަށް ވައިގެ މަގުން ދަތުރުކުރުމެކޭ އަވައްޓެރި ސްރީލަންކާއަށް ދަތުރުކުރުމެކޭ އެއްވަރެވެ. އެހާލަތުގައި އަގު އޮންނާތީ އެކަމުގެ ޝަކުވާ ކޮށްކޮށް ތިއްބާ އެއަގު އަނެއްކާ ބޮޑުވީއެވެ.

ޕާސްޕޯޓް އަގުބޮޑުކުރުމުން ޝަކުވާކުރުމުގައި

އަންނަ ނޮވެމްބަރު މަހުން ފެށިގެން ޕާސްޕޯޓް ހަދައިދޭ އަގުތައް ބޮޑުކުރިކަން އިމިގްރޭޝަން ޑިޕާޓްމަންޓުން އިއުލާން ކޮށްފިއެވެ. މިއީ ރައްޔިތުން ކުރަންޖެހޭ ޚަރަދުގެ ތެރެއަށް އިތުރުވި ފައިސާ އެކެވެ. ޕާސްޕޯޓް މިހާރު ހައްދައިދޭ އަގާ ބަލާއިރު، ނޮވެމްބަރުން ފެށިގެން ހައްދައިދޭނެ އަގު ބޮޑު ވުމާއެކު ރައްޔިތުން ދަނީ އެޝަކުވާ ކުރަމުންނެވެ. މިއަދު ރައްޔިތުން އެ ޝަކުވާ ކުރަނީ ކޮށްލާ ކޮމެންޓަކުންނެވެ. ކޮށްލާ ޓްވީޓަކުންނެވެ. ފޭސްބުކް ގައި ލިޔެލާ ސްޓޭޓަސް އަކުންނެވެ.

ހަމަހަމަކަން ނެތުމުގެ ހިތްދަތިކަން

ވީނުވީ ގޮތެއް ނޭގި ގެއްލިފައިވާ ރިޟްވާންގެ މަންމަގެ މި ވީޑިއޯ ފެނުމުން އަޅުގަނޑަށް ވަރަށް ފުން އަސަރެއް ކޮށްފިއެވެ. މިޔާއެކު އަޅުގަނޑުގެ ހަނދާނަށް އައީ މީގެ ނުވަ ވަރަކަށް އަހަރު ކުރީގެ ހާދިސާއެކެވެ. 

އެއީ 2005 އޮކްޓޯބަރު 2 ވަނަ ދުވަހެވެ. ނޫސްވެރިއެއްގެ ގޮތުގައި އަޅުގަނޑު ހުރީ ހިނގަމުންދިޔަ ޝަރީޢަތް ކަވަރު ކުރާށެވެ. ދަރުބާރުގޭ ފާށަނާ މާލަމުގައި ކުރިއަށް ދިޔައީ 2003 ވަނަ އަހަރުގެ ސެޕްޓެމްބަރު 20 ވަނަ ދުވަހު މާލޭގައި ހިންގި ހަމަނުޖެހުންތަކުގެ ޝަރީއަތެވެ. އެ މައްސަލައިގާ ދައުލަތުން ދައުވާކުރި 3 މީހަކަށް އެދުވަހު ހުކުމް ކުރިއެވެ. ފަނޑިޔާރު ހުކުމް އިއްވެވުމާއެކު، ޝަރީޢަތް އަޑުއަހަން ވަދެ އިން ދެބައި އުމުރުގެ އަންހެނަކު ރޮމުން ހަޅޭއްލަވަމުން އެ ހޯލުތެރޭގައި ދުވަންފެށިއެވެ. އެމީހާ ގޮވަމުންދިޔައީ މިހެންނެވެ. "އަހަރުމެން ނިކަމެތިވީމަ އަހަރުމެންގެ ދަރިންނަށް ހުކުމް އިއްވާ ޖަލަށްލަނީ... މަތީ މީހުންގެ ދަރިން އެތިބީ ކޯޓަށް ނުވެސް ގެނެސް ރާއްޖޭން ބޭރުގަ..." އެމީހާ އިޝާރާތް އެކުރީ އެމައްސަލައިގާ ހިމެނޭ މ.ސިލްވަރކްލައުޑް އަޙްމަދު ޒިޔާ ޢައްބާސްގެ މައްޗަށް ދައުލަތުން ދައުވާ އުފުލާފައިވަނިކޮށް އޭނާ ފުރައިގެންގޮސް އިނގިރޭސިވިލާތުގައި ހުރުމާއި މައްސަލައިގާ ހިމެނޭ އެހެން މީހުންގެ މައްޗަށް ޝަރީޢަތް ހިންގާ ހުކުމް ކުރި ކުރުމަށެވެ.

މޮޔަމީހާ ގެއްލުވާލުން – އެތައް ބަޔަކަށް ދިން އިންޒާރެއް

ސޯޝަލް މީޑިއާގައި "މޮޔަމީހާ"ގެ ނަން ބޭނުންކުރަމުންދާ، މިނިވަން ނޫހުގެ ނޫސްވެރިޔާ މ.ޝައިނިންގ ސްޓަރ އަޙްމަދު ރިޟްވާން ޢަބްދުﷲ (28އ) ގެއްލުމަކީ އެތައް ބަޔަކަށް ލިބުނު ސިހުމެކެވެ. އޭނާއަށް ވީނުވީ ގޮތެއް ނޭނގި ދުވަސްތައް ފާއިތުވަމުން ދިއުމަކީ އަދި މާ ކަންބޮޑުވުން އިތުރުވާ ކަމެކެވެ. 7 އޮގަސްޓް 2014 އިން ފެށިގެން މިއަދާ ހަމައަށް ހިނގާދިޔަ ދުވަސްތަކުގައި އިވުނު އަޑުތަކަށް ބަލާއިރު ރިޟްވާނު ގެއްލުނީއެއް ނޫނެވެ. ދުރާލާ ރާވައިގެން ބަޔަކު އޭނާ ގެއްލުވާލީ އެވެ. ފުލުހުންގެ ތަހުގީގަކުންވެސް މާބޮޑު މައުލޫމާތެއް ނުލިބެއެވެ. 

ރިޟްވާނަކީ ސޯޝަލް މީޑިއާގައާއި މިނިވަން ނޫހުގައި ވަރަށް މިނިވަން ކަމާއެކު ކަންކަމަށާއި މީހުންނަށް ފާޑުކިޔާ ނޫސްވެރިއަކަށް ވުމުން، އެކަން ކުރި ބަޔެއްގެ އަނިޔާވެރިކަން ރިޟްވާނަށް އަމާޒުވުމުގެ ސަބަބަކަށް ވެފައިވަނީ އޭނާގެ މިނިވަން ޚިޔާލުކަމަށް ގަބޫލުކުރެވެއެވެ. އަދި ނޫސްވެރިކަމުގައި އޭނާ ކުރަމުންދާ މަސައްކަތް ކަމަށް ގަބޫލުކުރެވެއެވެ. ރިޟްވާނަށް މި ކުރިމަތިވި ހާދިސާއަކީ ނޫސްވެރިންނަށާއި ސޯޝަލް މީޑިއާގައި ޚިޔާލު ފާޅުކުރާ މީހުނަށް ދިން އިންޒާރެކެވެ.

މިނިވަން ދުވަހު، އަޅުވެތިކުރުމުގެ އިންޒާރު

މިއަދަކީ ދިވެހީންގެ 49 ވަނަ މިނިވަން ދުވަހެވެ. މިނިވަންކަމުގެ ރަންޔޫބީލަށް ގުނަން ފެށުނީއެވެ. މިފަދަ އުފާވެރި ވަގުތެއްގައިވެސް ރާއްޖޭގެ ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އަބްދުﷲ ޔާމީން އަބްދުލްޤައްޔޫމް ދެއްވި ތަގްރީރުގެ ޚަބަރުން އަޅުގަނޑަށް ލިބުނީ އިންޒާރެވެ. 

ރައީސް ނަޝީދުގެ ވެރިކަމުގައި ސިޔާސީ ހަލަބޮލިކަން އުފެއްދުމުގައި މިހާރުގެ ރައީސް ޔާމީނުގެ ދައުރު ބޮޑެވެ. އެހެންނަމަވެސް މިނިވަންދުވަހުގެ ފުރަތަމަ ތަގުރީގުގައި ރައީސް ޔާމީން ވިދާޅުވަނީ، "ގައުމު ހަމަޖެހުމުގެ ނޭވާއެއްލަމުންދާ މި ދަނޑިވަޅުގައި، ގައުމު ހަލަބޮލި ކަމުގެ ތެރެއަށް ސޮއްސާލާކަށް ސަރުކާރުން ފުރުސަތެއް ނުދޭނެ. ސިޔާސީ އިދިކޮޅު ފަރާތްތަކުން ގަސްދުގައި ހަމަޖެހުން ނަގާލުމަށް މަސައްކަތް ކުރަނީ، މުޖުތަމައުގައި ނުތަނަވަސްކަމުގެ އުދާސް އުފައްދައިގެން. ސިޔާސީ ބޭނުމުގައި އުފަން ކުރުވާ އުދާސްކަން މިނިވަންކަމަށް އަސަރު ފޯރާ ހިސާބަށް ގެންގޮސްފައި އެބަހުރި،" ކަމަށެވެ. 

އިންފޮމޭޝަން ކޮމިޝަނަރަކަށް މާވަށު އަޒީ... ރަނގަޅު ނިންމުމެއް ނޫން

މައުލޫމާތު ހޯދައި ލިބިގަތުމުގެ ޙައްޤުގެ ގާނޫނުގައި ބަޔާންކޮށްފައި އޮންނަ އިންފޮމޭޝަން ކޮމިޝަނަރުގެ މަގާމަށް ލ.މާވަށުމާޒީ ޢަބްދުލްޢަޒީޒު ޖަމާލް އަބޫބަކުރު (މާވަށު އަޒީ)، ޢައްޔަނުކުރައްވައިފިއެވެ. މިއީ އެ ގާނޫނުގައިވާ އުސޫލުގެ މަތިން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެރުހުމާއެކު، ރައީސް ޔާމީން ނިންމެވި ނިންމެވުމެކެވެ.

މަޖިލިސް މެންބަރުން ދެއްވި ރުހުމާއި ރައީސް ޔާމީންގެ މި ނިންމެވުމާމެދު ސުވާލު އުފެދެއެވެ. މައުލޫމާތު ހޯދައި ލިބިގަތުމުގެ ޙައްޤުގެ ގާނޫނުގައި ބުނާ "އިންފޮމޭޝަން ކޮމިޝަނަރުގައި ހުރުން ލާޒިމު ސިފަތައް" އަޒީގެ ކިބައިގައި ފުރިހަމަ ވާކަމަކަށް އަޅުގަނޑު ގަބޫލެއް ނުކުރަމެވެ. އެހެނީ، އެ ގާނޫނުގެ 45 ވަނަ މާއްދާގެ (ރ) ގައި ބަޔާންކޮށްފައި އޮތީ "ސިޔާސީ ޕާޓީއެއްގެ މެންބަރަކު ކަމުގައި ނުވުން ނުވަތަ ސިޔާސީ ޕާޓީއެއްގައި ހަރަކާތްތެރިވާ މީހަކު ކަމުގައި ނުވުން" އެވެ.

ޕީޖީ މަގާމަށް މުހުތާޒު އައްޔަންކުރުމުގައި ކުރެވޭ މާނަ

އިއްޔެ (21 ޖުލައި 2014) އޮތް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާގައި ޕްރޮސެކިއުޓަރ ޖެނެރަލްގެ މަގާމަށް އަލްއުސްތާޒު މުހުތާޒް މުހުސިން މިވަނީ އައްޔަންކޮށްފައެވެ. ވޯޓްގެ ނަތީޖާ ދައްކާގޮތުން އޭނާއަށް ތާއީދުކުރައްވައި 62 މެންބަރަކު ވޯޓް ދެއްވިއެވެ. ވަކިގޮތަކަށް ވޯޓް ނުދެއްވާ 12 މެންބަރަކު ތިއްބެވިއެވެ. އޭނާއާ ދެކޮޅަށް ވޯޓް ދެއްވީ 7 މެންބަރެކެވެ. މިނަތީޖާ އަކީ ރައީސް މައުމޫންގެ މައްޗަށް ރައީސް ޔާމީން ހޯއްދެވި ކާމިޔާބެއް ކަމަށް ބައެއް މީހުން ގަބޫލުކުރެއެވެ. އެހެނީ، ރައީސްމައުމޫން، ތާއީދުކުރެއްވީ މައުމޫން ހަމީދަށެވެ. ޕީޕީއެމް ޕާލަމެންޓްރީ ގްރޫޕުން ތްރީލައިން ވިޕް ނެރުނީ މުހްތާޒް ހޮވުމަށެވެ.

މި ނަތީޖާއިން އަޅުގަނޑަށް ދޭހަވާ މާނައަކީ މައުމޫން ހަމީދު ފަދަ އާއިލީ ގޮތުން ރައީސް މައުމޫނާއި ރައީސް ޔާމީނާ ގާތް ބޭފުޅަކު ޕީޖީ ކަމުގައި ބަހައްޓައިގެން، ސަރުކާރާއި ޕީޕީއެމް ބޭނުންވާހާ ގޮތަކަށް ކަންކަން ކުރާނަމަ، އެބޭފުޅުންނަށް ލިބޭނެ ބަދުނާމާއި އަންނާނެ ޕްރެޝަރު ބޮޑުވާނެތީ އެކަން ކުޑަކުރެއްވުމަށް ކުރެއްވި ކަމެކެވެ. މަގާމަށް ގާބިލް އާއިލާގެ ބޭފުޅަކު ވާދަކުރެއްވުމުންވެސް، "މިނިވަން" ބޭފުޅަކަށް އިސްކަންދެއްވިކަން ކޮންމެވެސް ބަޔަކަށް ވިސްނައިދޭން ކުރެއްވި ކަމެކެވެ. މިކަން ރައީސް ޔާމީނަށާއި ޕީޕީއެމަށް ނިކަން ފުރިހަމައަށް ކާމިޔާބުވެސް ވެއްޖެއެވެ. އިދިކޮޅު އެމްޑީޕީގެ ބައެއް މެންބަރުންގެވެސް ތާއީދާ އެކުއެވެ.

ޑރ.ވަހީދު މިކުރެއްވި ކަމަކުން

މި ދުވަސްވަރަކީ އިޒްރޭލު ސިފައިންގެ ފަރާތުން، ފަލަސްތީނުގެ ރައްޔިތުންނަށް އެތައް އަނިޔާތަކަކާއި ގެއްލުންތަކެއް ލިބެމުންދާ ދުވަސްވަރެކެވެ. ހިނގަމުންދާ ކަންތައްތަކުގެ ޚަބަރުތަކާއި މަންޒަރުތައް އެންމެ ތާޒާ ކަމާއެކު ލިބޭ ވަސީލަތަކީ ސޯޝަލް މީޑިއާ އެވެ. އޭގެތެރެއިންވެސް ޓްވިޓަރ އެވެ.  

މިހިނގާ ޖުލައި 20 ދުވަހުގެ ރެއެވެ. ކުއްލިއަކަށް އަޅުގަނޑަށް ފެނުނީ ކޮންމެވެސް މީހަކު ރިޓްވީޓް ކޮށްލި ފޮޓޯ އެކެވެ. ފަލަސްތީނުގެ މަޔަކު ގައްޒާގެ ހޮސްޕިޓަލެއްގައި ލެޔާ ތަތްތެޅިގެން ހުރިމަންޒަރެވެ. ވަރަށްވެސް މާނަ ފުން، އަދި އެހާމެ އަސަރު ގަދަ މަންޒަރެކެވެ. އެފޮޓޯ ޓްވީޓް ކުރެއްވި ބޭފުޅަކީ ޑރ.މުޙައްމަދު ވަހީދު ޙަސަންމަނިކެވެ. ޑރ.ވަހީދު މި ކުރެއްވި ރިޓްވީޓާއެކު އަޅުގަނޑުގެ ހަނދާނަށް އައީ ދެއަހަރެއްހާ ދުވަސް ކުރީގެ ހަނދާނެކެވެ.

މަޖިލިސް ރައީސް ހޮވުމުގައި އެފަހަރާއި މިފަހަރު

18 ވަނަ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ މަޖިލީހުގެ ރައީސްކަމަށް މާމިގިލީ ދާއިރާގެ މެންބަރު ޤާސިމް އިބްރާހީމް ވާދަކުރައްވާނެކަން އިއުލާން ކުރެއްވުމާއެކު އިވިދިޔަ ވާހަކަ ތަކަށާއި ކަންވެދިޔަ ގޮތަށް ބަލާއިރު 2004 ވަނަ އަހަރު ރައްޔިތުންގެ ޚާއްސަ މަޖިލީހުގެ ރައީސަކު ހޮވުމުގައި ކަންތައް ހިނގާދިޔަ ގޮތާ އެއްގޮތް ކަންތައްތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ. އެކަންކަން ފާހަގަކޮށް މިލިޔުން އަމާޒު މިކުރަނީ އެފަހަރަށާއި މިފަހަރަށެވެ. 

އެފަހަރު، އެކުލަވާލި ރައްޔިތުންގެ ޚާއްސަ މަޖިލީހަކީ އޭރުގެ ޤާނޫނުއަސާސީގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ފަދައިން ޤާނޫނުއަސާސީ އިސްލާޙް ކުރުމަށްޓަކައި އެކުލަވާލި މަޖިލީހެކެވެ. އެދުވަސްވަރަކީ، ސިޔާސީ އިސްލާހީ ބަދަލުތަކަށް އެދި މިނިވަން ކަމާއެކު ބަހުސްކުރެވެމުން ދިޔަ ދުވަސްވަރެވެ. ރާއްޖޭގެ ވެރިކަމުގެ ނިޒާމު ބަދަލުކުރަންޖެހޭކަމަށް ފާޅުގައި ރައްޔިތުން ގޮވަމުންދިޔަ ދުވަސްވަރެވެ. އިސްލާހީ ބަދަލު ގެނައުމަށް މަސައްކަތްކުރި މީހުންގެ އުންމީދުތައް ގުޅިފައިއޮތީ ޚާއްސަ މަޖިލީހުގެ މަސައްކަތާއެވެ. 113 މެންބަރުންގެ މައްޗަށް އެކުލަވާލި ޚާއްސަމަޖިލީހުގައި އޮތީ ސަރުކާރުގެ މެޖޯރިޓީ އެވެ. ޤާނޫނުއަސާސީގައި އޮތްގޮތުގެ މަތިން ވަޒީރުންނާއި ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އައްޔަނުކުރެއްވި ބޭފުޅުންވެސް ޚާއްސަ މަޖިލީހުގެ މެންބަރުންގެ ގޮތުގައި ތިއްބެވިއެވެ. އެފަދަ މަޖިލީހެއްގައި އިސްލާހަށް ތާއީދުކުރެއްވި މެންބަރުން ހިމެނުނީ މައިނޯރިޓީ މެންބަރުންގެ ގޮތުގައެވެ. 

ރައީސް ނެލްސަން މަންޑޭލާ އާއި ރައީސް މުޙައްމަދު ނަޝީދު

ސައުތު އެފްރިކާގެ ކުރީގެ ރައީސް ނެލްސަން މަންޑޭލާ، މަޝްހޫރުވެފައިވަނީ މިނިވަންކަމާއި ހަމަހަމަކަމާއި އިންސާފު ގާއިމުކުރުމަށްޓަކައި މަސައްކަތް ކުރެއްވި ހިތްވަރުގަދަ ބަޠަލެއްގެ ގޮތުގައެވެ. މަންޑޭލާގެ މަސައްކަތް ހުއްޓުވާލުމަށްޓަކައި، އެގައުމުގެ ސަރުކާރުން ގިނަ ގުނަ ހުރަސްތަކެއް އެޅިއެވެ. ނަމަވެސް ވަޑައިގަތީ ކުރިއަށެވެ. ދިގު މުއްދަތެއް ވަންދެން ޖަލުގައި ހައްޔަރުކޮށްފައި ބެހެއްޓިއެވެ. އެހެންނަމަވެސް ހިތްވަރަކަށް ކުޑަވެސް ގުޑުމެއް ނާދެއެވެ. މަންޑޭލާ، ފުރަތަމަ ފާހަގަކުރެވުނީ ސިޔާސީ އެކްޓިވިސްޓެއްގެ ގޮތުގައެވެ. އެއަށްފަހު ސިޔާސީ ކުށްވެރިއެއްގެ ގޮތުގައެވެ. އޭގެ ފަހުން ޤައުމުގެ ރައީސްގެ ގޮތުގައެވެ.

ރާއްޖޭގެ ކުރީގެ ރައީސް މުޙައްމަދު ނަޝީދުވެސް ފާހަގަކުރެވެނީ މި ދެންނެވި އުސޫލުންނެވެ. ޤާނޫނުއަސާސީން ލިބިދީފައި އޮތް ޚިޔާލު ފާޅުކުރުމުގެ މިނިވަންކަމާއި ސުލްހަވެރި ސިޔާސީ ހަރަކާތް ހިންގުމުގެ މަސައްކަތް ފެއްޓެވި ހިސާބުން، ދިވެހި ސަރުކާރުގެ ގިނަގުނަ ހުރަސްތައް ނަޝީދަށް ކުރިމަތިވެވަޑައިގަތެވެ. އެތައް ފަހަރެއްގެ މަތިން ޖަލުގައި ހައްޔަރުކުރިއެވެ. ހިތްވަރު އެލުވައެއް ނުލައްވައެވެ. އުންމީދު އާކުރައްވަމުން ވަޑައިގެންނެވީ ކުރިއަށެވެ. ނަޝީދުވެސް ފުރަތަމަ ފާހަގަކުރެވުނީ ސިޔާސީ އެކްޓިވިސްޓެއްގެ ގޮތުގައެވެ. އެއަށްފަހު ސިޔާސީ ކުށްވެރިއެއްގެ ގޮތުގައެވެ. އޭގެ ފަހުން ޤައުމުގެ ރައީސްގެ ގޮތުގައެވެ.

ނެލްސަން މަންޑޭލާ އަވަހާރަވުން

މިއަދުގެ އިރު އަރައިގެން މިއައީ ހިތާމަވެރި ޚަބަރަކާއިގެންނެވެ. ރާއްޖޭ ގަޑިން ރޭ މެންދަމުގެ ވަގުތެއްގައި ދެކުނު އެފްރިކާގެ ކުރީގެ ރައީސް ނެލްސަން މަންޑޭލާ އަވަހާރަވީއެވެ. އުމުރުފުޅުން 95 އަހަރުގައި މަންޑޭލާ އަވަހާރަވީ ގޭގައި ބާއްވައިގެން އިންޓެންސިވް މެޑިކަލް ކެއާގެ ހިދުމަތް ދެމުން އަންނަނިކޮށެވެ. މަންޑޭލާ އަވަހާރަވިކަން އިޢުލާން ކުރެއްވީ ދެކުނު އެފްރިކާގެ ރައީސް ޖޭކޮބް ޒޫމާ، ގައުމީޓީވީ މެދުވެރިކުރައްވާ ދެއްވި ބަޔާނެއްގައެވެ. ބަޔާނުގައި ރައީސް ޖޭކޮބް ޒޫމާ ވިދާޅުވީ ގެއްލިގެން ދިޔައީ ދެކުނު އެފްރިކާ އުފެއްދި އެންމެ އަގުހުރި ދަރި ކަމަށެވެ. "ނެލްސަން މަންޑޭލާގެ މޮޅު ކަމަކީ އޭނާ އިންސާނަކަށްވީ ސަބަބު. އޭނާގެ ކިބައިން ފެނުނީ އަހަރެމެން ކޮންމެ މީހެއްގެ ކިބައިގައި ވެސް ހުންނަން އެދޭ ކަންތައްތައް... ނެލްސަން މަންޑޭލާ ވަނީ އަހަރެމެން އެންމެން އެކަތިގަނޑަކަށް ހަދައިދީފައި. އޭނާއަށް އެންމެ ފަހުގެ އިހުތިރާމް އަދާކުރާނީ އަހަރެމެން އެންމެން ގުޅިގެން" ޒޫމާ ވިދާޅުވި އެވެ